ทฤษฏีไข่ขาวไข่แดง (Fried-egg Theory)
ทฤษฎีอธิบายการก้าวข้ามออกจากพื้นที่ปลอดภัย
ขยายพื้นที่การเรียนรู้ สู่การเปลี่ยนแปลง
ทฤษฏีไข่ขาวไข่แดง (Fried-egg Theory)
เป็นทฤษฏีที่นักจิตวิทยาใช้ในการเรียนรู้การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของมนุษย์
ไข่แดง: พื้นที่ปลอดภัย คุ้นชิน อยู่แล้วผ่อนคลาย เป็นตัวเอง
ไข่แดง พื้นที่ตรงกลางเป็นส่วนที่มีขนาดไม่ใหญ่ มีเส้นขอบบาง ๆ กั้นจากพื้นที่ภายนอก โดยภายในไข่แดงอุดมไปด้วยคุณประโยชน์มากมาย (ทั้งนี้ขนาดและสิ่งที่อยู่ภายในขึ้นอยู่กับพื้นฐานของแต่ละคน) มนุษย์ทุกคนต่างมีพื้นที่ไข่แดงเป็นของตัวเอง เป็น พื้นที่ที่คุ้นเคย อยู่แล้วผ่อนคลาย รู้สึกปลอดภัย และสามารถเป็นตัวของตัวเองได้อย่างแท้จริง พื้นที่ไข่แดงของแต่ละคนจึงมีส่วนประกอบภายในที่ไม่เหมือนกัน อาจเป็นสถานที่บางแห่ง เช่น บ้านหรือห้องนอน อาจเป็นการได้อยู่กับใครสักคน หรือได้ใช้เวลากับสิ่งของบางชิ้นก็เป็นได้
ไข่ขาว: พื้นที่เสี่ยง
ไข่ขาวพื้นที่เสี่ยง กินอาณาเขตล้อมรอบไข่แดง และมีขนาดพื้นที่กว้างใหญ่กว่า เหตุที่เป็นพื้นที่เสี่ยง เพราะในการจะก้าวข้ามเส้นขอบของไข่แดงออกไปได้นั้น หลายคนจะต้องเผชิญกับความท้าทาย ความหวาดกลัวที่จะก้าวพลาด แล้วต้องเผชิญกับผลลัพธ์ที่เกินกว่าจะคาดเดา นอกจากนั้นเราอาจก้าวเลยไปสู่พื้นที่ของกระทะที่ร้อนฉ่า (พื้นที่อันตราย) ทำให้เราต้องพบกับความเจ็บปวด แต่นักจิตวิทยาเชื่อว่าพื้นที่ไข่ขาว คือ “พื้นที่แห่งการเรียนรู้” ของมนุษย์ เพราะมนุษย์มีศักยภาพในการเรียนรู้ที่หลากหลาย ไม่มีขีดจำกัด เมื่อตัวเขาอนุญาตตัวเองหรือกล้าที่จะก้าวออกมาเผชิญกับสิ่งที่ไม่คิดจะทำหรือไม่เคยทำ
พยายามก้าวข้ามเส้นขอบไข่แดง: เผชิญหน้ากับความกลัว
การก้าวข้ามเส้นขอบของไข่แดงมาสู่พื้นที่เสี่ยง มักจะทำให้เราสั่นไหว เกิดความประหม่า เกร็ง ตื่นกลัว หลายครั้งจึงส่งผลให้เราต้องชะงักขาหยุดเดิน สาเหตุสำคัญสำหรับหลายคนก็มาจากตัวเองไม่มั่นใจกับสิ่งที่จะต้องเผชิญอยู่ตรงหน้า แต่ในอีกมุมหนึ่ง การเผชิญหน้า จะทำให้เราตื่นตัวที่จะเรียนรู้ และพยายามเอาตัวรอด ต่างจากการใช้ชีวิตในพื้นที่ไข่แดง อยู่กับความคุ้นชินจนอาจทำให้ตัวเราเฉื่อยชา
ก้าวพ้นขอบไข่แดง: เริ่มต้นการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ
เมื่อเรากล้าที่จะก้าวข้ามออกมาจากพื้นที่คุ้นชินซ้ำ ๆ ยืนหยัดอยู่บนพื้นที่เสี่ยง เราจะได้เรียนรู้เรื่องราวต่าง ๆ มากขึ้น จนพื้นที่ตรงนั้นกลายสภาพเป็นพื้นที่ที่เราคุ้นชิน เป็นการขยายขอบของพื้นที่ปลอดภัย พื้นที่เสี่ยงอาจไม่ใช่พื้นที่อันตรายอย่างที่เราคิด อาจเป็นเพียงดินแดนที่เราไม่รู้จัก และเมื่อเราพยายามที่จะข้ามต่อไปเรื่อยๆ อาณาเขตพื้นที่ปลอดภัยของเราก็จะกว้างขึ้นได้อย่างไม่จำกัด
เราอยากเชื้อเชิญให้คุณลองก้าวออกจากพื้นที่คุ้นชิน
Life begin at the end of your comfort zone.
-Neale Donald Walsh-
