15 ปีที่แล้ว พวกเขาเคยสู้กับสึนามิอันหนักหน่วง ส่วนวันนี้พวกเขามีคลื่นยักษ์เป็นเชื้อไวรัส ปฏิบัติการคนพังงาสู้ไวรัส โดยชาวบ้าน ภาคประชาสังคม และภาครัฐ จึงเริ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เพื่อก้าวข้ามวิกฤติครั้งนี้ โดยไม่ทิ้งเพื่อนพ้องคนใดไว้ข้างหลัง
- ตีความให้ชัดว่า COVID-19 คือภัยพิบัติ เพราะชาวบ้านเคยผ่านสึนามิมาแล้วจึงง่ายต่อการจัดการ
- จัดทำระบบข้อมูล และค้นหาศักยภาพของชุมชนว่ามีมากน้อยขนาดไหน ทำอะไรได้บ้าง สึนามิคือบทเรียนสำคัญของการทำงานบนฐานข้อมูลที่เป็นจริง
- ตั้งศูนย์กลางการจัดการ ให้ประชาชนรู้ข้อมูลสำคัญร่วมกัน เช่น สามารถรับหน้ากากอนามัยที่จุดใด หาความรู้ได้อย่างไร กลไกนี้ถูกใช้ตั้งแต่ครั้งสึนามิ และทำให้เกิดการจัดการที่รวดเร็ว
- ตั้งด่านคัดกรองและกลไกส่งเสริมให้ชาวบ้านช่วยเหลือตัวเอง เช่น จัดเจ้าหน้าที่จราจร ฝ่ายจัดการคน ฝ่ายเก็บข้อมูล อสม.
- หาช่องทางนำงบประมาณมาช่วยอาสาสมัคร สำรวจและแลกเปลี่ยนข้อมูลกับเครือข่ายชุมชนอื่น เช่น เรื่องสุขภาพ รายได้ อาชีพ แล้วประเมินข้อมูล นำเสนอผ่านกลไกรัฐ เพื่อให้เกิดการทำงานที่ต่อเนื่อง
- สร้างแหล่งความมั่นคงทางอาหาร ส่งเสริมให้ชุมชนผลิตอาหาร แปรรูป ปลูกพืชผล สร้างตลาดออนไลน์ ทำให้ผู้ผลิตและผู้บริโภคติดต่อกันได้โดยตรง เพื่อแลกเปลี่ยนและแบ่งปันกันในระยะยาว
