Korkankru

คลังความรู้

มหา’ลัยไทบ้าน ปี 2 #Mission To The Moon

.............ก่อการครู ชวนทำภารกิจพิชิตดวงจันทร์กับมหา’ลัยไทบ้าน ปี 2 #Mission To The Moon การศึกษาเชิงพื้นที่ เพื่อลดความเหลื่อมล้ำและปลดแอกการเรียนรู้จากรั้วโรงเรียนสู่การเรียนรู้จากชุมชน ผ่านอัลบั้มภาพชุด “Mission To The Moon : ภารกิจเที่ยว ทำ เล่น เรียน รู้...

ห้องเรียนแห่งความรู้ ห้องเรียนแห่งความรัก

ห้องเรียนทุกห้องจะมีแต่เสียงหัวเราะ ถ้าทั้งครูและนักเรียนเปิดใจคุยกัน ด้วยความเข้าใจถ้าโรงเรียนไหนอยากร่วมสร้างห้องเรียนแห่งรัก ลองฟังประสบการณ์จากครูโรงเรียนอุนบาลหนองหานวิทยายนที่ช่วยกันถอดบทเรียนเพื่อทำให้ทุกห้องเรียนเบ่งบานด้วยความรักและความเข้าใจ “มีนักเรียนคนหนึ่งเข้ามาใหม่เรียนตอนกลางเทอม เขาอ่านหนังสือไม่ออก เขียนหนังสือไม่ได้ พอเราพยายามกระตุ้นน้องเพื่อให้เรียนทันเพื่อน แต่เขากลับร้องไห้ ซึ่งเราก็ตกใจมาก เพราะไม่คิดว่า การถามว่า ทำไมไม่ส่งการบ้านจะทำให้เขาร้องไห้ หลังจากนั้นเราก็ใส่ใจและสังเกตเขาพฤติกรรมเขามากขึ้น” เป็นประสบการณ์ตรงของ “วิไลลักษณ์ รู้กิจ” หรือ ครูลิลลี่ ครูประจำชั้น ป.2...

ชุดภาพ จุดไฟในใจครูด้วยเวทมนตร์แห่งรัก

ท่ามกลางต้นไม้ร่มครื้มในโรงแรมฟ้าหลวงรีสอร์ท จังหวัดอุดรธานี บรรดาครูโรงเรียนอนุบาลหนองหานวิทยายนกว่า 40 ชีวิตนัดหมายกันที่นี่เพื่อถอดบทเรียน พร้อมเติมพลังให้กันและกันเพื่อพัฒนาห้องเรียนด้วยหลักสูตรใหม่ที่ตัวแทนครูบางคนได้เข้าเรียนรู้หลักสูตร “บัวหลวงก่อการครู” ซึ่งเป็นหลักสูตรพัฒนาศักยภาพของครูเพื่อเติมเต็มความรู้ให้กับเหล่าอนาคตของชาติ  ก่อนเริ่มจุดไฟในใจครู ก่อนจะเริ่มอบรมปฏิบัติการ “จุดไฟในใจครู สร้างการเรียนรู้เปี่ยมพลัง”  ศรีสมร สนทา ผู้อำนวยโรงเรียนอนุบาลหนองหานวิทยายน จ.อุดรธานี  ได้ปลุกไฟในตัวครูรุ่นลูก มีใจความสำคัญว่า ก่อนจะมีการประชุมวันนี้ พวกเราต้องเลื่อนแล้วเลื่อนอีก ทั้งจากเหตุการณ์โควิดบ้าง...

มายาคติว่าด้วยความสำเร็จ: การสอบเข้ามหาวิทยาลัยอาจไม่ใช่ทั้งหมดของชีวิต

ภาพ: เฉลิมพล ปัณณานวาสกุล เคยสังเกตไหม เวลานั่งรถผ่านหน้าโรงเรียนมัธยม ไม่ว่าในกรุงเทพฯ หรือต่างจังหวัด ที่ตลอดแนวรั้วดูเหมือนจะถูกเนรมิตให้เป็นพื้นที่โฆษณาขนาดมหึมา มีแผ่นป้ายไวนีลติดประกาศเชิดชูนักเรียนที่ได้รับรางวัลต่างๆ นานา ขนาบด้วยภาพนักเรียนชั้น ม.6 ที่สามารถสอบเข้ามหาวิทยาลัยต่างๆ สร้างชื่อเสียงให้กับโรงเรียน หากมองเข้าไปถึงความรู้สึกของเด็ก อาจมีบางคำถามผุดขึ้นตามมาว่า เด็กเหล่านั้นคิดอย่างไรกับการที่รูปของเขาและเธอถูกแปะไว้เต็มกำแพงโรงเรียนด้วยความชื่นชมของผู้ใหญ่ กับอีกมุม แล้วเด็กที่สอบเข้ามหาวิทยาลัยไม่ได้ล่ะ จะรู้สึกอย่างไรกับเรื่องนี้? นั่นคือข้อสังเกตประการหนึ่ง...

ภายใต้ระบอบแห่งภาพลักษณ์: มายาคติทางเพศ ที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรม และทัศนคติของนักเรียนในพื้นที่การศึกษาไทย

“เพศ” เป็นประเด็นที่มักถูกตีตราจากสังคมไทยว่าไม่เหมาะสมที่พูดถึงในพื้นที่สาธารณะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานศึกษา เนื่องจากสถานศึกษาได้รับความคาดหวังจากสังคมไทยให้เป็นพื้นที่บ่มเพาะประชากรให้มีศีลธรรมอันดีตามขนบแบบไทยๆ ซึ่งมักรวมถึงการละเว้นจากการแสดงออกทางเพศและพูดคุยเรื่องเพศที่เกินพอดีอย่างไรก็ตามการปฏิเสธการรับรู้เรื่องเพศในโรงเรียนอาจนำไปสู่ปัญหาต่างๆ เช่น การไม่ได้เรียนรู้ข้อมูลที่ถูกต้องเกี่ยวกับเพศ ไม่ว่าจะในมิติการทำงานของร่างกาย สิทธิเหนือพื้นที่บนร่างกาย ตัวตนทางเพศที่หลากหลายของมนุษย์รสนิยมทางเพศ การเคารพต่อผู้อื่น รวมไปถึงทักษะ และทัศนคติที่สำคัญในการใช้ชีวิตอย่างมีความสุขเมื่อเยาวชนเติบโตเป็นผู้ใหญ่ การปิดกั้นการเข้าถึงข้อมูลเรื่องเพศในโรงเรียน เป็นการผลิตซ้ำวัฏจักรความไม่รู้และความกลัวเรื่องเพศ ซึ่งทำให้ประชากรในสังคมไทยขาดความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องเพศทั้งในระดับกว้างและลึก ถูกครอบงำด้วยความไม่รู้และพร้อมที่จะส่งต่อความกลัวจากรุ่นสู่รุ่น การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกและการใช้แบบสอบถามกับครูและนักเรียนทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ผู้วิจัยใช้วิธีการวิเคราะห์เรื่องเล่าเพื่อศึกษามุมมองและประสบการณ์ร่วมของครูและนักเรียนเกี่ยวกับเรื่องเพศในสถานศึกษาไทย...

โครงการวิจัย “สำรวจวาทกรรมเกี่ยวกับการจัดการในชั้นเรียนและการลงโทษของครูระดับชั้นมัธยมศึกษา”

งานวิจัยชิ้นนี้มีเป้าหมายเพื่อทำความเข้าใจชุดความคิด/วาทกรรมต่างๆ ที่หล่อเลี้ยงให้ครูยังเลือกใช้การจัดการชั้นเรียนและการลงโทษนักเรียนด้วยความรุนแรง เห็นได้จากปรากฏการณ์ที่ยังมีการตีนักเรียนอย่างแพร่หลาย ส่วนใหญ่คำอธิบายต่อการจัดการชั้นเรียนและการลงโทษด้วยความรุนแรงมักเป็นการอธิบายในเชิงพฤติกรรมของครูในฐานะปัจเจกบุคคลซึ่งไม่เพียงพอต่อการทำความเข้าใจความแพร่หลายของปรากฏการณ์การใช้การตีเพื่อการลงโทษได้ โดยมีข้อค้นพบ และประเด็นสำคัญจากการศึกษา ดังต่อไปนี้ หนึ่ง ปรากฎการณ์การลงโทษด้วยความรุนแรงไม่ได้เกิดขึ้นด้วยตัวของมันเองหากแต่เป็นส่วนหนึ่งและมีความเกี่ยวพันกับปรากฎการณ์ โครงสร้างทางสังคม และชุดวาทกรรมต่างๆ ได้แก่ ความเป็นครูและบทบาทของครูที่ถูกคาดหวังให้เป็นแม่พิมพ์ ที่ต้องขัดเกลาเด็กให้เป็นนักเรียนที่มีความสมบูรณ์แบบและเป็นไปตามมาตรฐานที่สังคมคาดหวัง  อีกทั้งระบบการฝึกฝนครูที่อาจจะไม่ได้แสดงให้เห็นทางเลือกในการจัดการชั้นเรียนและการลงโทษนอกจากการใช้อำนาจ และวัฒนธรรมระบบรุ่นพี่รุ่นน้องและความเคารพอาวุโส (โซตัส) ที่มีความเข้มแข็งในคณะศึกษาศาสตร์หลายๆแห่ง สอง แม้ครูหลายคนจะไม่ใช้การลงโทษด้วยการตี แต่หากตีความผ่านมโนทัศน์เรื่องความรุนแรงเชิงโครงสร้างและวัฒนธรรมแล้ว...

มายาคติความเสมอภาคทางการศึกษาภาคบังคับในประเทศไทย: การขยายโอกาสและสุขภาวะทางสังคม

งานวิจัยเรื่องมายาคติความเสมอภาคทางการศึกษาภาคบังคับในประเทศไทย : การขยายโอกาสและสุขภาวะสังคม เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) ใช้วิธีการศึกษาแบบชาติพันธุ์วรรณา(ethnographic approach) มาทำการวิเคราะห์กระบวนการประกอบสร้างความหมายเกี่ยวกับความเสมอ ภาคทางการศึกษาภาคบังคับที่เกิดขึ้นและดำรงอยู่ในสังคมไทยด้วยคำถามสำคัญที่ว่า อะไรคือความคิดเบื้องหลังคอยหล่อหลอมให้เกิดความเข้าใจเรื่องความเสมอภาคทางการศึกษาภาคบังคับในสังคมไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และการรับรู้ดังกล่าวอุบัติขึ้นเพราะมีปัจจัยทางวัฒนธรรมหรือวาทะทางประวัติศาสตร์ชุดใดเข้ามาทำให้เกิดการยอมรับโดยไม่ถูกตั้งคำถามใด ๆ ด้วยคาดหวังว่าผลจากการวิจัยจะสามารถสะท้อนให้เห็นภูมิหลังอุดมการณ์ปฏิรูปการศึกษาไทยควบคู่กับชี้ให้เห็นผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อสุขภาวะสังคมในอีกแง่มุมหนึ่ง ผลการศึกษาพบว่า นับตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 การศึกษาถูกยกให้เป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาประเทศและการทำให้ชนชั้นเท่าเทียมกัน โดยคำว่า “ความเสมอภาคทางการศึกษา” ถูกกล่าวถึงอย่างชัดเจนในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่...

มายาคติว่าด้วยความสำเร็จของผู้เรียน : กรณีศึกษาเรื่องการสอบเข้ามหาวิทยาลัยในประเทศไทย

งานวิจัยนี้ เกิดขึ้นเนื่องจากปรากฏการณ์ทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับการสอบเข้าเรียนต่อในมหาวิทยาลัยในประเทศไทย ซึ่งถูกมองว่าเป็นหมุดหมายแสดงถึงความสำเร็จทางการศึกษาของผู้เรียน ก่อให้เกิดกระแสการแข่งขันการกวดวิชา และความพยายามอย่างหนักที่จะประสบความสำเร็จในการเข้ามหาวิทยาลัย การประสบความสำเร็จในการเข้ามหาวิทยาลัย ถูกผูกโยงเข้ากับความสำเร็จในชีวิตภายภาคหน้า ส่งผลกระทบต่อสุขภาวะทั่งทางใจ ทางกาย ทางสังคม ของผู้เรียนและผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย เช่น ผู้ปกครองและครู ปัจจุบัน การศึกษาที่ทำความเข้าใจถึงที่มาของชุดความคิดที่เกี่ยวข้องกับความสำเร็จ ว่ามีการก่อร่าง ส่งต่อ และส่งผลอย่างไรต่อสุขภาวะผู้เรียนและสังคม มีจำนวนน้อยมาก ดังนั นงานวิจัยนี...

ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21: มายาคติในการศึกษาไทย

ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 เป็นกรอบแนวคิดที่ปรากฏขึ้นในช่วงต้นศตวรรษที่ 21 ซึ่งกล่าวถึง ความจำเป็นเร่งด่วนในการพัฒนาคนให้มีความเท่าทันและมีทักษะในการรับมือต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและความไม่แน่นอนของโลกอนาคต หลายประเทศทั่วโลกรับแนวคิดทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 นี้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของนโยบายทางการศึกษาเพื่อพัฒนาให้เยาวชนมีทักษะที่จ าเป็นต่อการ “อยู่รอด” และนำพาประเทศสู่แนวหน้า สำหรับประเทศไทย แนวคิดนี้ได้กลายเป็นของแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ.2561 - 2580) และนโยบายเร่งด่วนของกระทรวงศึกษาธิการในการเตรียมคนไทยสู่ศตวรรษที่ 21...

รายงานการสังเคราะห์โครงการวิจัยมายาคติทางการศึกษาในสังคมไทย

รายงานการสังเคราะห์ภาพรวมมายาคติทางการศึกษาในสังคมไทย มีเป้าหมายที่จะสังเคราะห์ข้อค้นพบจากชุดโครงการวิจัยการสำรวจและรื้อถอนมายาคติทางการทางศึกษาในสังคมไทย 5 โครงการ ที่ประกอบด้วย “ทักษะแห่งศตวรรษที่21” “เพศ” “ความเสมอภาคทางการศึกษา” “ความสำเร็จของผู้เรียน” และ “การจัดการในชั้นเรียนและการลงโทษ” โดยมุ่งเน้นไปที่การสำรวจชุดความคิด ความเชื่อ และคุณค่าที่ประกอบสร้างขึ้นเป็นมายาคติทางการศึกษาในด้านต่างๆ ที่ส่งอิทธิพลต่อการกำกับและควบคุมความคิด ความรู้สึก ตลอดจนพฤติกรรมของผู้เกี่ยวข้องในระบบนิเวศการศึกษา รวมทั้งศึกษาประสบการณ์และความคิดเห็นของนักเรียนและครูอาจารย์ที่มีต่อประเด็นทางการศึกษาในด้านต่างๆ เพื่อวิเคราะห์ให้เห็นถึงความซับซ้อนของการยึดถือหรือการต่อต้านวาทกรรมต่างๆ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาวะของปัจเจกบุคคลทั้งทางตรงและทางอ้อม        ...